ಕೊಂಡಿ ಇಲ್ಲದ ಜೇನು ಹುಳುಗಳ ಕತೆ

ಅದೊಂದು ಏಳುಸುತ್ತಿನ ಕೋಟೆ. ಕೋಟೆಯೊಳಗೊಂದು ಭವ್ಯ ಅರಮನೆ. ಅದರೊಳಗೊಂದು ಮಹಾರಾಣಿ. ಅವಳ ಸುತ್ತ ನೂರಾರು, ಸಾವಿರಾರು ಸೇವಕರು, ಕೆಲಸಗಾರರು. ರಾಣಿ ಗತ್ತಿನಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಜೋಳದ ರಾಶಿಯ ಹಾಗೆ ಇದ್ದು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಆ ಕಣಗಳನ್ನು[ಸೆಲ್ಸ್] ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ! ನಂತರ ಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಆದೇಶ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ರಾಣಿಯ ಆದೇಶದಂತೆ ಅವು ಜೋಳದ ಕಣಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ಅದರ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ತುಂಬುತ್ತಿವೆ. ಮರುಕ್ಷಣವೇ ರಾಣಿ ತನ್ನ ಸುಂದರ ನೀಳದೇಹವನ್ನು ಬಿಲ್ಲಿನಂತೆ ಬಗ್ಗಿಸಿ ಅದರೊಳಗೆ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುತ್ತಾಳೆ. ನಂತರ ಅವಳು ವೈಯ್ಯಾರದಿಂದ ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಕೆಲಸಗಾರರು ಆ ಕಣಗಳನ್ನು ಸಮರೋಪಾದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ರಾಣಿ ಮತ್ತೊಂದು ಕಣವನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡು ಮತ್ತೊಂದು ಮೊಟ್ಟೆಯಿಡುತ್ತಾಳೆ. ಅದರ ಹಿಂದೆಯೇ ಕೆಲಸಗಾರರ ಆಹಾರ ತುಂಬುವ ಕೆಲಸ. ಇದು ಪ್ರತಿನಿಮಿಷ, ಪ್ರತಿಗಂಟೆ, ಪ್ರತೀದಿನ ನಡೆಯುತ್ತಾ ದಿನದ ೨೪ ಗಂಟೆಗಳೂ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ! ರಾಣಿಯ ಆಜ್ಞಾಪಾಲನೆಯನ್ನು ಕೆಲಸಗಾರರು ಶಿರಸಾವಹಿಸಿ ಎಷ್ಟು ಶ್ರದ್ಧೆ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಚುರುಕಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದರೆ ನಾನು ನನ್ನ ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಲೆನ್ಸ್ ಮೂಲಕ ನೋಡುತ್ತಾ ಬೆರಗಾಗಿ ಅವುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸುವುದನ್ನೇ ಮರೆತುಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಇಂದಿನ ಗುಣಗಳಾದ ಸ್ವಾರ್ಥ, ಒಬ್ಬಂಟಿ ಜೀವನ, ತನಗೇ ಎಲ್ಲಾ ಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಹುಂಬತನಗಳಿಗೆ ಇವುಗಳ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ, ಒಗ್ಗಟ್ಟು, ದಣಿವರಿಯದ ದುಡಿಮೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳು ನನಗೆ ಆಚ್ಚರಿಯೆನಿಸಿತ್ತು.


ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಈಗ ನಾನು ಬಾಲಮಿತ್ರ, ಚಂದಮಾಮದ ಮಾಯಾಲೋಕದ ಕತೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಅಂದುಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ. ಇದು ನಾನೇ ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡು ಫೋಟೊಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿದ ಕೊಂಡಿಯಿಲ್ಲದ ಜೇನು ಕುಟುಂಬದ ಕತೆ.

ಮೊಟ್ಟೆಕಣಗಳು[cells]

ಜೇನುಕುಲಗಳಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ತಳಿ ಹಾಗೂ ಆದಿ ಕಾಲದ ಜೇನು ಪ್ರಭೇದವಾದ ರಾಳ ಜೇನಿನ ಕತೆ. ಇವಕ್ಕೆ ಮುಜಂಟಿ ಜೇನು, ತುಡವೆ ಜೇನು, ಮಿಶ್ರ ಜೇನು, ನಸುರು ಜೇನು, ಸೊಳ್ಳೆ ಜೇನು ಎನ್ನುವ ಹೆಸರುಗಳು ಇವೆ. ಇತರೆ ಜೇನು ಪ್ರಭೇದಗಳಿಗಿಂತ ತೀರ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದು ಹೆಜ್ಜೇನಿಗಿಂತ ೧/೫ ಭಾಗದಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕವು. ಇವು ಉಳಿದ ನಾಲ್ಕು ಬಗೆಯ ಜೇನು ಹುಳುಗಳಂತೆ ಹೆಚ್ಚು ಜೇನುತುಪ್ಪ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ವೈರಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿ ಚುಚ್ಚಲು ಮುಳ್ಳಿನ ಕೊಂಡಿಗಳಿಲ್ಲ. ಬಾಯಿಂದಲೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಚ್ಚುವುದರ ಮೂಲಕ ಕುಟುಂಬದ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇವು ಅಪ್ರಿಕಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾ, ಏಷ್ಯಾ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ, ನ್ಯೂಗಿನಿಯ ಮತ್ತು ಸಾಲೋಮನ್ ದ್ವೀಪಗಳು, ಭಾರತದ ಉಷ್ಣವಲಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

ಏಳುಸುತ್ತಿನ ಕೋಟೆಯಂತಿರುವ ಕೊಂಡಿಯಿಲ್ಲದ ಜೇನು ಹುಳುವಿನ ಕಾಲೋನಿ.

ಇವು ಗೂಡುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಪರಿಯೇ ಬೇರೆ ಜೇನುಗಳಿಗಿಂತ ವಿಭಿನ್ನ. ಅದೊಂತರ ಏಳು ಸುತ್ತಿನ ಕೋಟೆಯೇ ಸರಿ.[ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಹೇಗೆ ಪಿಲ್ಲರುಗಳ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಗೂಡುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ] ತಮ್ಮ ಗೂಡುಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಗೋಪ್ಯ ಸ್ಥಳಗಳಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಗೋಡೆ, ಕಲ್ಲಿನ ಸೇತುವೆ ಸಂದುಗಳು, ಮರದ ಪೊಟರೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಗಳ ಸಂದುಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುತ್ತವೆ. ಎರಿಗಳ ರಚನೆಗೆ ಮೇಣ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣಿನ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಾದ ಕಪ್ಪಾದ ಅಂಟು ಪದಾರ್ಥ[ಸೆರುಮನ್]ವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಸುಮಾರು ೫-೬ ಮಿ.ಮೀ. ಅಗಲದ ಮತ್ತು ೧೦-೧೫ ಸೆಂ.ಮೀ. ಉದ್ದದ ಕೊಳವೆಯಾಕಾರದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ನನಗಂತೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಕೊಳವೆಯ ಹೊರತುದಿ ಅಂಟಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಇರುವೆ ಮುಂತಾದ ಶತ್ರುಕೀಟಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಿವೆ. ಇವು ಕಡಲೆಕಾಳು ಗಾತ್ರದ [ಪಾಟ್ಸ್]ಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಪರಾಗ ಮತ್ತು ಜೇನುತುಪ್ಪ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರೆ, ಜೋಳದ ಕಾಳಿನ ಗಾತ್ರದ [ಸೆಲ್ಸ್]ಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಮರಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಜೇನು ಸಂಗ್ರಹಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕುಟುಂಬದಿಂದ ಕೇವಲ ೩೦೦ ಗ್ರ್‍ಆಂನಿಂದ ೭೦೦ ಗ್ರ್‍ಆಂ ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಹುಳುಗಳು ಸುಮಾರು ಅರ್ಧ ಕಿ.ಮೀ. ಸುತ್ತ ಸುತ್ತಾಡಿ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಪರಾಗ, ಜೇನು ಹಾಗು ಮರಗಳಿಂದ ಅಂಟನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತವೆ.

ಲಾರ್ವೆ[Larve]

ಮೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಇತರೇ ಮೊಟ್ಟೆಯ ಕಣಗಳು.

ಪ್ಯೂಪ ಮತ್ತು ಪ್ಯೂಪದಿಂದ ಆಗತಾನೆ ಹೊರಬಂದ ಜೇನುಹುಳು.

ರಾಳ ಜೇನು ಕುಟುಂಬ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ರಾಣಿಜೇನು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು, ಗಾಳಿ ಸೋಕಿದರೆ ತಕ್ಷಣ ಗೂಡಿನ ಒಳಗೆ ಹೋಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ. ಸದಾ ಬಿಡುವಿಲ್ಲದ ಕಾಯಕದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಹುಳುಗಳು ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಾರಿಬಂದು ಸುತ್ತಮುತ್ತ ತಮಗೆ, ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ, ಗೂಡಿಗೆ ಏನಾದರೂ ತೊಂದರೆ ಇದೆಯೆ ಎಂದು ಸತತವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುವ ರೀತಿ ನಮ್ಮ ಪೋಲೀಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಬಹುದು. ಇವುಗಳನ್ನು ನಾನು ಕಣ್ಣಾರೆ ನೋಡುತ್ತಾ ಬೆರಗಾಗಿದ್ದೆ. ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಹುಳು ತನ್ನ ಮೂರನೇ ಕಾಲಿನಿಂದ ಅಂಟನ್ನು ಹಾಗೂ ಪರಾಗವನ್ನು[ಪೋಲನ್]ಹಾಗೆ ಬಾಯಿಂದ ಜೇನನ್ನು ತರುತ್ತವೆ.

ಜೇನು ಹುಳುಗಳ ಕಾಲೋನಿ.

ತನ್ನ ದೇಹದಿಂದಲೇ ಉತ್ಪತಿಯಾಗುವ ಮೇಣ ಹಾಗೂ ಹೊರಗಿನಿಂದ ತಂದ ಅಂಟಿನಿಂದ ಅತ್ಯದ್ಭುತವೆನಿಸುವ ವಾಸ್ತು ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ಕಟ್ಟುವ ಎರಿಗಳ ಕಣಗಳು, ಮೊಟ್ಟೆಯಾಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದು[ಒವೆಲ್] ನಮ್ಮ ಗಣಿತ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ತಜ್ಞರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಳಸುವ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯನ್ನು ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ಈ ಜೇನುನೊಣಗಳು ಕಲಿತಿರುವುದು ಸೋಜಿಗವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಡ್ರೋನ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಗಂಡು ಜೇನು ಹುಳು ಕೇವಲ ಸಂತಾನೋತ್ಪತಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಮೀಸಲು. ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಹುಳು ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಣಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು, ಮರಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಪೋಷಣೆ, ಗೂಡಿನ ರಕ್ಷಣೆ, ಜೇನು ಮತ್ತು ಪರಾಗ ತರುವುದು, ಆಹಾರದ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಅದು ಸಿಗುವ ದೂರ ದಿಕ್ಕು ಅರಿಯುವುದು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಪೋಲನ್[ಪರಾಗ]ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಕಡಲೇ ಕಾಳಿನ ಗಾತ್ರದ ಹಳದಿ ಮಿಶ್ರಿತ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕಣಗಳು

ಜೇನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಕಡಲೇಕಾಳು ಗಾತ್ರದ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕಣ[cells]ಗಳು

ಮಹಾರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ[ಬೆಂಗಳೂರು]ಉಪನ್ಯಾಸಕಿಯಾಗಿದ್ದು ಈ ರಾಳಜೇನಿನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಿಜಯಾ ಅವರು ಹೇಳುವಂತೆ "ರಾಣಿಜೇನು ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯಲ್ಲೂ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಡುತ್ತವೆ. ಇದರ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ಕಂದು ಬಿಳಿಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಉದ್ದವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ಬರಿಕಣ್ಣಿಗೆ ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಕೇವಲ ಮೈಕ್ರೋಸ್ಕೋಪ್‍ನಿಂದ ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯ ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ರಾಣಿ ಜೇನು ಮೊಟ್ಟೆಯಿಟ್ಟ ನಂತರ ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಗಳು ಜೋಳದ ಕಾಳಿನ ಗಾತ್ರದ ಕಣ[cells]ಗಳಿಗೆ ಅಹಾರವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತಿರುವುದು.

ಮೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕಣದೊಳಗೆ ಇಟ್ಟ ರಾಣಿಜೇನು ನಂತರ ತನ್ನ ಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಕಣದ ಮೇಲ್ಬಾಗವನ್ನು ಮುಚ್ಚಲು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಣಿಯ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಅವು ಚಾಚು ತಪ್ಪದೆ ಪಾಲಿಸುತ್ತವೆ. ಅಮೇಲೆ ಅದು ಭ್ರೂಣವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಿ ಬಳಿಕ ಲಾರ್ವ, ಕೋಶಾವಸ್ಥೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ವಯಸ್ಕ ಜೇನು ಪ್ಯೂಪದಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೆಲವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಟ್ಟೆಯ ಜೀವ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನೇ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ೫೦೦ ಪ್ರಭೇದಗಳಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಮೆಕ್ಸಿಕೊದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಜೇನನ್ನು ಕೇರಳ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಮಲೆನಾಡಿನ ಕಡೆ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷದಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಇತರೆಲ್ಲಾ ಜೇನಿಗಿಂತ ತುಂಬಾ ದುಬಾರಿ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಡಾ. ವಿಜಯ.

ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿದ್ದಾಗ

Macro Lens ಮೂಲಕ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿದ ರಾಣಿ ಜೇನು ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಗಾರ ಜೇನು

ಈ ಪ್ರಭೇದದಲ್ಲಿ ರಾಣಿಜೇನಿನ ಆಯಸ್ಸು ೫-೬ ವರ್ಷಗಳು. ಆದ್ರೆ ಕೆಲಸಗಾರ ಜೇನುಹುಳುಗಳ ಆಯಸ್ಸು ಕೇವಲ ೪೦-೬೦ ದಿನಗಳು ಮಾತ್ರ. ಇಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ಆಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಎರಿಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಬಳಸುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಕಣಗಳಿಗೆ[ಬೋರ್ಡ್ ಸೆಲ್ಸ್] ಮುಚ್ಚಳ ಹಾಕುವುದು, ದ್ವಾರಪಾಲನೆ, ಮರಿಗಳ ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಪೋಷಣೆ, ಪರಾಗ ಹಾಗೂ ಮಕರಂದಗಳ ಶೇಕರಣೆ. ಕುಟುಂಬದ ಅರೋಗ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಅವುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ತನ್ನ ಜೀವನವೆಲ್ಲಾ ತನ್ನ ಗುಂಪಿಗಾಗಿ ಮೀಸಲು ಎಂದು ದುಡಿಯುವುದು, ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಏನನ್ನು ಬಯಸದೆ ಇರುವುದು ಮುಂತಾದವು ಮನುಷ್ಯರಾದ ನಾವು ನಮ್ಮ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಸರಾಸರಿ ೧೦೦ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಏನು ಸಾಧಿಸದೆ ಸೋಮಾರಿತನದಲ್ಲಿದ್ದು ಸ್ವಾರ್ಥಗಳಾಗಿದ್ದು ಎಲ್ಲವೂ ತನಗೆ ಬೇಕು ಎಂದುಕೊಂಡು ಕದ್ದುಮುಚ್ಚಿ ಕೂಡಿಡುವುದು ಇಂಥವೆಲ್ಲಾ ನೋಡಿದಾಗ ಈ ಜೇನುನೊಣಗಳ ಜೀವನ ನಿಜಕ್ಕೂ ಮಾದರಿ ಹಾಗೂ ಅನುಕರಣಿಯ ಎನ್ನುವುದಂತೂ ಸತ್ಯ.

ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖನ.
ಶಿವು.ಕೆ.